Rente
Het rendement dat de provincie genereert over de uitgezette middelen is opgebouwd uit rentebaten van zowel de geldmarkt als de kapitaalmarkt. Het verschil tussen deze markten is de looptijd. De middelen die via de geldmarkt worden uitgezet hebben looptijden tot één jaar. De middelen die via de kapitaalmarkt worden uitgezet hebben looptijden vanaf één jaar. Om na te gaan wat de resultaten zijn van de provincie ten opzichte van de markt wordt gewerkt met een benchmark. Voor de geldmarkt is dat de driemaands Euribor en voor de kapitaalmarkt de tienjarige staatsleningen. Daarnaast is de benchmarkt een maatstaf voor verwachte en gerealiseerde renteontwikkelingen op de geld- en kapitaalmarkt. Gerenommeerde marktpartijen geven hiervoor zowel prognoses en ook de realisaties weer.
Geldmarktrente (kort geld)
De Europese Centrale Bank (ECB) richt zich voornamelijk op het handhaven van prijsstabiliteit en beslist over de officiële rentetarieven in het eurogebied. Vanaf juli 2022 tot september 2023 zijn de officiële tarieven in relatief grote stappen gestegen, waardoor de rente niet langer meer negatief bleef. De beleidsrente waartegen banken konden lenen bij de ECB bedroeg aan het begin van 2024 4,50% en de depositorente die banken 'ontvingen' van de ECB bedroeg 4,00%. Daarna is gedurende het jaar 2024 het belangrijkste rentetarief (de depositorente) in een viertal stappen van elk 0,25% sinds juni 2024 verlaagd onder invloed van inmiddels gematigder inflatieverwachtingen en een vooralsnog achterblijvende economische ontwikkeling in de Eurozone. De laatste daling in 2024 dateert van 18 december 2024 (0,25%). Daarmee is de beleidsrente inmiddels gedaald tot 3,15% en de depositorente tot 3,00%. Op 30 januari 2025 heeft de ECB een nieuwe renteverlaging met 0,25% aangekondigd.
Als benchmark hanteert de provincie Groningen voor de geldmarktrente (kort geld) de driemaands Euribor. Deze benchmark is in 2024 gedaald van 3,91% in januari tot 2,71% per ultimo december 2024.
Op de in de rijksschatkist aangehouden middelen (schatkistbankieren) is gedurende het jaar 2024 een relatief hoge rentevergoeding ontvangen. Wel is deze rente (het zogenaamde €STR-tarief) in de loop van 2024 teruggelopen van circa 3,90% in januari 2024 tot 2,91% per ultimo 2024.
Kapitaalmarktrente (lang geld)
Normaal gesproken is de kapitaalmarktrente meer nog dan de geldmarktrente afhankelijk van vraag en aanbod. Daarbij spelen met name beslissingen van de ECB rond opkoopprogramma's van obligaties en de afbouw ervan een belangrijke rol. Daarnaast hebben (verwachte) officiële rentewijzigingen door de ECB en uiteraard geopolitieke ontwikkelingen een belangrijke invloed op de kapitaalmarktrente. Als benchmark hanteert de provincie Groningen voor de kapitaalmarktrente (lang geld) de rente van 10-jarige staatsleningen. Deze rente was begin januari 2023 circa 2,76% en is gedurende dat jaar met afwisselend dalingen en stijgingen opgelopen naar waarden rond de 3,30% per oktober 2023, om vervolgens onder invloed van afgenomen inflatieverwachtingen en daarom in de markt verwachte officiële renteverlagingen begin 2024 door de ECB, terug te lopen tot 2,39% per 1 januari 2024. Sindsdien is in het eerste halfjaar van 2024 de tienjaarsrente op staatsleningen opgelopen tot ruim 2,95% onder invloed van het uitblijven van renteverlagingen door de ECB en een nog relatief hoge inflatie. Onder invloed van de officiële renteverlagingen door de ECB in het tweede halfjaar van 2024 op basis van gunstigere inflatieverwachtingen en verwachte verdere renteverlagingen is ook de tienjaarsrente daarmee teruggelopen tot circa 2,30% begin december 2024 en vervolgens weer opgelopen tot 2,60% per ultimo 2024.