Het programma Economie heeft als doel:
Een aantrekkelijke en leefbare provincie met voldoende werk en dynamiek |
|---|
Het programma bestaat uit de deelprogramma's:
- Economie en werkgelegenheid
- Vrijetijdseconomie
- (Inter)nationale lobby en samenwerking.
Economie en arbeidsmarkt
De Economische Visie 2035 is op 17 juli 2024 door uw Staten vastgesteld. Daarmee is een stip op de horizon gezet om de brede welvaart te vergroten. De volgende maatschappelijke doelen zijn vastgesteld:
- Het vergroten van het verdienvermogen van de Groninger economie, oftewel het verhogen van het besteedbaar inkomen van de Groninger en het verhogen van de (arbeids)productiviteit van de Groninger bedrijven;
- Een circulaire economie waarin de waarde van producten, materialen en hulpbronnen zo lang mogelijk in stand blijft;
- Een toekomstbestendige arbeidsmarkt en een sterk vestigingsklimaat.
Verduurzaming Industrie
Samen met de andere partners hebben we een nieuwe visie en strategie ontwikkeld voor het samenwerkingsverband Chemport Europe.
Er zijn grote stappen gerealiseerd in de vermindering van de CO2-reductie in de industrie. Zo hebben we Holland Malt gefaciliteerd bij de realisatie van de nul-emissie mouterij en de Eemshaven en hebben we bijgedragen aan de totstandkoming van de eerste overeenkomst tussen Chemiebedrijf Nobian en het ministerie van EZ in het kader van de maatwerkafspraken klimaat.
Met ons beleid hebben we bijgedragen aan de vestiging van nieuwe groene chemie en circulaire industriebedrijven in onze provincie. Denk onder andere aan de opening van de vlaggenschipfabriek van Avantium door koningin Maxima en de start van de bouw van een circulaire rubberfabriek van CIRCTEC te Delfzijl.
Er zijn flinke stappen gezet in de verduurzaming van de industriewatervoorziening met de aanleg van de industriewaterleiding Garmerwolde-Delfzijl en de start van de aanleg van industriewaterinfrastructuur op het industrieterrein.
Digitalisering
Het afgelopen jaar is bijgedragen aan het digitaliseren van het brede mkb en onze industrie. Dit om de innovatie aan te jagen, de concurrentiepositie te verstevigen en om zoveel mogelijk werkgelegenheid te behouden. Hierbij is gebruik gemaakt van EFRO-, JTF-, NPG- en provinciale middelen. Er zijn nieuwe contacten gelegd en er wordt samengewerkt met het ministerie van EZ, NOM, gemeenten en kennisinstellingen.
Arbeidsmarkt
Er is sprake van krapte op de arbeidsmarkt. Als het gaat om het beschikbaar hebben van voldoende gekwalificeerd personeel en de alsmaar groeiende krapte zijn er drie zorgpunten: potentiële
beroepsbevolking daalt door vergrijzing/ontgroening, groot deel aan de ‘onderkant’ van de arbeidsmarkt komt steeds verder van de arbeidsmarkt af te staan en een kwalitatieve mismatch:
stijgende vraag naar beter toegeruste werknemers. Met ons arbeidsmarktbeleid hebben we daarom ook het afgelopen jaar ingezet op de volgende drie actielijnen: Scholing/Leven lang ontwikkelen, verbeteren aansluiting onderwijs-arbeidsmarkt en vergroten van kansen voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Dit hebben wij gedaan door financiering van diverse projecten in 2024 die bijdragen aan bovengenoemde actielijnen, maar ook in onze rol als aanjager, facilitator en verbinder. Hierbij hebben wij samengewerkt met onze partners (gemeenten, UWV, bedrijfsleven, kennisinstellingen).
Vrijetijdseconomie
De Strategische Visie Vrijetijdseconomie 2021-2030 is in februari 2021 door uw Staten vastgesteld.
Een tienjarige visie waarmee we, samen met partners, de Groningse vrijetijdseconomie een impuls willen geven om daarmee een bijdrage te leveren aan de brede welvaart in onze provincie. In 2023 is het eerste uitvoeringsprogramma 2021-2023 'Werken aan de basis' geëindigd. In 2024 zijn we van start gegaan met ons tweede uitvoeringsprogramma 2024-2027 'Groeiend Gastvrij'.
Met een bijdrage uit het uitvoeringsprogramma konden belangrijke (uitvoerings)organisaties zoals, Marketing Groningen,Routebureau Groningen en Economic Board Groningen (EBG) of programma Vrijetijdseconomie worden gefinancierd voor de uitvoering van programma's en projecten die bijdragen aan de groei van de vrijetijdseconomie. Een succesvol voorbeeld is de vrijetijdsmakelaar die onderdeel uitmaakt van het programma vrijetijdseconomie ondergebracht bij EBG.
Er is op het gebied van evenementen een stevig fundament weten te behouden van jaarlijks terugkerende en beeldbepalende evenementen en ruimte geboden voor nieuwe, kleinere evenementen en toeristische arrangementen. Met een hogere subsidie en risicoafdekking hebben gemeente en provincie Groningen ervoor gezorgd dat het Bevrijdingsfestival 2025 toch door kan gaan. Verder hebben we in 2024 een uitbreiding van het wandelknooppuntennetwerk mede mogelijk gemaakt met meer onverharde kilometers en hebben we de Vrijetijdsmonitor gelanceerd op De Staat van Groningen. Daarnaast organiseerden we de bijeenkomst Vrijetijdseconomie waar de gemeenten, het onderwijsveld en allerlei stakeholders uit de vrijetijdssector samenkwamen. Tijdens de bijeenkomst was de officiële start van Baanbreker Vrijetijdseconomie, waar vanuit de provincie veel inzet op wordt gepleegd.
(Inter)nationale lobby en samenwerking
In 2024 werd gelobbyd op het hoofdlijnenakkoord en regeringsprogramma van het eerste kabinet Schoof. De lobby spitste zich vooral toe op de dossiers gaswinning, Deltaplan (Lelylijn, Nedersaksenlijn en bestaand spoor), Ter Apel en Elke regio telt. Bij het gaswinningsdossier ging het met name om Nij Begun. Daarnaast werd ingezet op de uitwerking van het advies van de commissie Van Geel. In het kader van het Deltaplan Noord-Nederland werd vooral ingezet op het noemen van de drie lijnen in het hoofdlijnenakkoord en het regeerprogramma dat ook gelukt is. Daarnaast werd in het najaar vooral ingezet op het starten van de MIRT-verkenningen voor het de Lelylijn en de Nedersaksenlijn. Voor het knooppunt Meppel kwam al extra geld beschikbaar. In januari werd druk gelobbyd op het dossier Ter Apel en dan vooral om de Spreidingswet door de Eerste Kamer heen te krijgen. Het SNN-event Noord in Nieuwspoort stond in het teken van Elke regio telt.
In 2024 waren ook de Europese Verkiezingen en is er een nieuwe Europese Commissie geïnstalleerd die zich de komende jaren richt op welvaart (concurrentiekracht), veiligheid en het waarborgen van democratie. Onze regionale Europese speerpunten hebben we over het voetlicht gebracht, onder meer door een Groot Noordelijk verkiezingsdebat te organiseren in Emmen. Er is geïnvesteerd in het opnieuw opbouwen van relaties na de wisseling van de wacht bij de Europese Commissie en in het Europees Parlement.
Ook in de samenwerking met Duitsland zijn de contacten verder aangehaald, onder meer via de organisatie van een Grenslandreis en de viering van de Europadag in Bad Nieuweschans. De Noordzeesamenwerking is geïntensiveerd door het netwerk te betrekken bij GroningenSail en Wind meets Gas.
Er is voortvarend uitvoering gegeven aan de Europese programma's die onder onze beleids- en uitvoeringsverantwoordelijkheid vallen (JTF, EFRO en GLB). Er zijn inmiddels al een groot aantal projecten in uitvoering, zie website van SNN. Tegelijkertijd is de voorbereiding gestart richting de Europese programmaperiode na 2027. We zetten ons in voor het behoud van deze EU-programma's voor regionaal beleid met regionale uitvoering, onder andere via IPO, SNN en in samenwerking met het ministerie van EZ.
In 2024 heeft de provincie Groningen de status van Regional Innovation Valley gekregen van de Europese Commissie en een toekenning van een Horizon Europe-aanvraag voor het opzetten van een Europese Circulaire Innovatie Valley als onderdeel van een Europees consortium.