Wat hebben we bereikt en wat hebben we daarvoor gedaan?

• Dit kon in 2024 niet door ODG uitgevoerd worden in verband met capaciteitsgebrek.

• Er is opdracht verleend aan LTO Noord die voor de gemeente Midden-Groningen een pilot gaat uitvoeren met als titel Verduurzaming van agrarische daken in combinatie met asbestsaneringen. Kanttekening hierbij is dat geen subsidie wordt verleend voor het saneren van asbest van daken maar dat de eigenaren worden ondersteund en gefaciliteerd bij de mogelijkheden van sanering. Deze pilot zal vervolgens worden geëvalueerd om te bepalen of dit ook voor de rest van de provincie wordt uitgevoerd. De pilot wordt in 2025 (tweede kwartaal) geëvalueerd.

Resultaat 2024

• In 2024 is de Hinderapp intensief besproken geweest met de gemeenten op ambtelijk en op bestuurlijk niveau is gesproken met de gemeente Groningen voor verder uitbreiden naar gemeente Groningen, Veendam, Stadskanaal en Westerwolde. Er is een eerste stap gezet van het evalueren voor de al deelnemende gemeenten.
• Houtrook wordt vanuit het Schone Lucht Akkoord meegenomen in de Hinderapp.
• In 2024 is een extra meetstation in Baamsum gerealiseerd, deze wordt operationeel in eerste kwartaal 2025 en zal worden toegevoegd aan de Hinderapp, die fijnstof (PM2,5 en PM10) gaat meten als achtergrondmeting en signaleringswaarde. Het meetstation is nu gerealiseerd en wacht nog op een elektriciteitsaansluiting in eerste kwartaal 2025. Deze metingen worden dan ook opgenomen in het landelijk meetnet. Hiermee is de basis gelegd voor verdere samenwerking met gemeenten.
• Samenwerking met de omgeving wordt voortgezet in de klankbordgroep waar alle betrokken stakeholders in zitten. Met alle klankbordgroepleden is ook gesproken over de gewenstheid van een uitbreiding van dit meetnet. Dit zal in 2025 een vervolg krijgen.

• Wij zijn in 2024 gestart met een onderzoek doen naar de kansrijkheid van het instrument omgevingswaarden voor een aantal thema's waaronder luchtkwaliteit. Dit doen we in het kader van een onderzoek naar milieugebruiksruimte in een aantal gebieden in onze provincie. Dit onderzoek loopt synchroon met het traject van de Omgevingsvisie, waardoor 2024 niet haalbaar bleek. We verwachten dit onderzoek in 2025 af te ronden. Op voorhand kunnen we niet zeggen of een omgevingswaarde voor lucht daadwerkelijk het juiste instrument is. Dat moet het onderzoek uitwijzen.

Resultaat 2024-2027

 Resultaat 2024

• In 2024 is onderzoek gedaan naar de wensen en mogelijkheden van het opzetten van een monitoringssystematiek voor de emissies van bedrijven. Hiervoor zijn interviews gehouden bij zowel provincie als ODG. Het conceptrapport is opgeleverd en daaruit blijkt dat de volgende stap is het vormgeven van de digitale omgeving waarin de gegevens moeten worden opgenomen. Daarna kan het systeem geleidelijk gevuld worden aan de hand van prioritering en vergunningverlening processen.

• Eerst gaan we een algemeen

afwegingskader opstellen in het kader van de Omgevingsvisie. Het afwegingskader vergunningverlening moet hierop voortbordurend een specifieke verfijning van worden. In verband met de planning van de Omgevingsvisie wordt het afwegingskader vergunningverlening uitgesteld naar 2025.  

• De uitvoering van moties M61. Vergroten capaciteit milieuzaken en M75. Onderzoek en lozingen vormen de input voor herijking van de programmatische actualisatie. Aan de uitvoering van de  moties is heel 2024 gewerkt.

De verwachting is dat deze motie in 2025 zal worden afgerond.

Resultaat 2024-2027

• Dit betreft geur. In 2024 is gebleken dat ons eigen geurbeleid en geurnormen niet meer houdbaar zijn. Uw Staten hebben in 2024 op ons advies daarom de geurregels uit de verordening laten vervallen en wij hebben direct hierop aansluitend (interim-) beleidsregels geur vastgesteld.. Wij streven nu naar een geschikte langetermijnoplossing en lopen in de voorbereiding daarvoor landelijk voorop. In 2025 moet dit leiden tot nieuw beleid.

• Door personeelskrapte hebben we een prioritering aangebracht in de uit te voeren taken. Hierdoor neemt ODG bij een aantal Seveso-bedrijven geen deel aan de Seveso-inspectie, waardoor er geen excellent niveau wordt bereikt. Kwantitatief en kwalitatief is nog een inhaalslag nodig. De analyse ten aanzien onder andere hiervan wordt meegenomen in de behandeling van motie M061. Alle reguliere inspecties stonden wel op de rol voor 2024. Er is van ODG nog geen rapportage over 2024 ontvangen.

• We onderzoeken in het kader van de motie M061 en M075

wat er nodig is om dit op termijn te realiseren. Wij werken aan een actueel vergunningenbestand, met de focus op onze prioritaire dossiers.

Resultaat 2024

• Het project Emissiepuntenregistratie is in 2024 gestart. Op basis van de resultaten van dit project, wordt beoordeeld of en hoe ZZS kunnen worden gemonitord.

Resultaat 2024-2027

• Beleidsontwikkeling heeft inmiddels plaatsgevonden in de vorm van beleidsregels in het Milieuprogramma. Wij blijven uiteraard actief de ontwikkelingen volgen en passen indien gewenst ons beleid hieromtrent op termijn verder aan. 

Resultaat 2024

• Vanuit IPO-verband is voor de evaluatie een handreiking opgesteld. Wij sluiten aan bij de landelijke evaluatie. Vooruitlopend op de algemene actualisatie van het geurbeleid hebben we in 2024 voor de korte termijn ons geurbeleid aangepast naar aanleiding van de actuele ontwikkelingen voor dit thema (zie ook onder het kopje saneringssituaties). 

Resultaat 2024-2027

• Dit project is gestart en is in 2024 afgerond. ODG was hierbij betrokken.

• In 2024 is de (landelijke) pilotfase van twee jaar gestart waarbij bij een aantal bedrijven financiële zekerheid wordt toegepast op basis van de nieuwe wettelijke regeling per 1 januari 2024. De uitvoering hiervan ligt in Groningen bij ODG. Hierbij wordt nauw aangesloten bij de in IPO-verband ontwikkelde aanpak. Binnen IPO is besloten dat de pilot landelijk wordt gecoördineerd en geëvalueerd.

• In verband met herprioritering vanwege motie 61 heeft dit nog niet plaatsgevonden. 

• Vanuit regionale economie zijn er al meerdere regelingen (SITI, JTF) opgetuigd die (ook) leiden tot het aantrekken van hoogwaardige circulaire industrie.

Resultaat 2024-2027

• De bouwstenenvisie Circulaire Economie (CE) en VTH vormt de basis voor deze aanpak in Nederland. In IPO-verband en in ons Milieuprogramma hebben we deze bouwstenenvisie omarmd. In 2024 zijn we gestart met een onderzoek naar monitoring afval in het kader van de circulaire economie. Daarnaast hebben we concept beleidsregels opgesteld voor experimenteerruimte. Beide vormen input voor beleidsvorming in het nieuwe milieuprogramma op basis van de nieuwe Omgevingsvisie.

• Dit is afgerond in 2024, volgend op een in 2023 ter voorbereiding uitgevoerde en afgeronde opdracht. De opdracht krijgt waarschijnlijk in 2025 een vervolg.

• De regelgeving voor financiële zekerheid (fize) is begonnen met een motie van uw Staten. Naar aanleiding daarvan is IPO een lobby gestart en heeft het Rijk besloten tot wetgeving. In de kern: Seveso-bedrijven krijgen een verplichting tot het stellen van fize, voor afvalbedrijven wordt de mogelijkheid geschapen die op te leggen. Het Rijk heeft een complexe manier gekozen, IPO heeft daarom per brief haar zorgen met betrekking tot de uitvoering kenbaar gemaakt. Er geldt een pilotperiode van twee jaar. In 2024 is de pilot waarbij bedrijven financiële zekerheid wordt opgelegd gestart, ODG doet mee met deze pilot. Tussenevaluatie van de pilot heeft plaatsgevonden, eindevaluatie vindt eind 2025 plaats. In de tussentijd worden de bevindingen vanuit IPO met Rijk en anderen besproken.
• In 2024 is een nulmeting monitoring afval uitgevoerd. Deze zal in het eerste kwartaal van 2025 worden voorzien van een advies voor een monitoringsraamwerk en input zijn voor eventuele  maatregelen die focus leggen op milieuaspecten zoals ZZS en microplastics. 

• We hebben de koppelkansen verkend met lopende programma's op gebied van Energie, Landbouw en Bebouwd Erfgoed waar asbest annex mee is. Dit heeft geresulteerd in twee projectvoorstellen: verduurzaming agrarische daken in combinatie met asbest en een aanvulling op de subsidieregeling GRRG voor onderhoud aan rijksmonumenten met asbesthoudende daken. Beide projecten zijn in 2024 gestart en lopen door in 2025.

• In het eerste kwartaal van 2024 is het project gestart om dit uit te voeren. Verwacht werd dat dit in het derde kwartaal van 2024 zou worden afgerond. Dit heeft enige vertraging opgelopen en dit wordt het eerste kwartaal 2025.

Resultaat 2024-2027

• Het in 2022 gestarte project om de monitoring van het grond- en oppervlaktewater beter af te stemmen met de andere partners zoals waterschappen, Waterbedrijf Groningen en gemeenten in onze provincie loopt door in 2025.

• In 2023 en 2024 werden indicatieve bodemonderzoeken uitgevoerd op die locaties waar de verdenking is bevestigd. Deze onderzoeken zullen eerst uitgevoerd worden op de locaties waarvan de overheid eigenaar is en zijn in 2024 afgerond. Bij geen enkele onderzochte locatie in 2024 waren de concentraties te hoog en is geen vervolgonderzoek noodzakelijk.

Resultaat 2024-2027

• Afgesproken is met ODG en de gemeenten dat voor het jaar 2024 de taken op het gebied van bodem door de provincie worden uitgevoerd middels een dienstverleningsovereenkomst en een ondermandatering. Hiervoor zijn en worden de kosten in rekening gebracht bij ODG. Daarnaast is de database met bodeminformatie nagelopen en is de kwaliteit van de gegevens verbeterd. 

Resultaat 2024

CO2-Prestatieladder :

• De verkenning is nog niet gereed. Een groeimodel wordt onderzocht zodat desgewenst op een behapbare manier gegroeid kan worden naar niveau 5. Na afronding van de verkenning wordt bepaald of het groeimodel realistisch en wenselijk is. Mocht daarvoor gekozen worden, dan wordt er niet alleen gewerkt aan CO2-reductie binnen de eigen organisatie (niveau 1-3), maar ook uitgebreid naar CO2-reductie binnen de keten en sector (niveau 4 en 5).

Sustainable Development Goals (SDG's):

• De verkenning is afgerond en de SDG's zijn geland in de SDG-monitor, ook wel Duurzaamheidsmonitor genoemd. De doelen in de SDG-monitor zijn gekoppeld aan de programma's die voortkomen uit de drie visies, die ook zullen landen in de begroting. Deze koppeling tussen de SDG's, SDG-monitor en begroting wordt in 2025 verder vormgegeven.

Monitoring van duurzaamheid in de interne organisatie:

• Het gasjaar 2023/2024 was het laatste gasjaar Groningenveld. De wet beëindiging gaswinning Groningenveld is in werking getreden waardoor er geen gas meer gewonnen mag worden uit het Groningenveld.

Resultaat 2024

• In de afgelopen tijd hebben we met de regio de einddoelstelling van de Herstelagenda geformuleerd: "Een veilig, hersteld, verduurzaamd, leefbaar en mooi Groningen, waarbij bewoners grip hebben op hun eigen leven en de keuzes die worden gemaakt". In deze Herstelagenda worden maatregelen 1 tot en met 32 van Nij Begun in samenhang gebracht met de bestaande regionale en lokale ontwikkelingen rond schade, versterking, het herstel van de bewoners en de leefomgeving.  Hiertoe wordt samen met de regio een samenhangende agenda en bijbehorende programmatische aanpak gemaakt om gericht toe te werken naar het geformuleerde einddoel. Deze is randvoorwaardelijk voor de economische en sociale agenda.

• We zetten ons samen met de regio in op het realiseren van de regionale reactie. Het is uiteindelijk echter de formele wetgever die beslist welke bevoegdheden IMG (Instituut Mijnbouwschade Groningen)bijvoorbeeld krijgt.

• De provincie is verantwoordelijk voor het thematisch programma waarmee geïnvesteerd wordt in bovenlokale onderwerpen. Hiervoor is een budget beschikbaar van € 193,8 miljoen. In de periode 2018-2024 zijn hieruit 85 projecten gefinancierd en in uitvoering gegaan. Het restant van het Thematisch Programma komt uit op circa € 10,6 miljoen. Dit restant wordt via een actualisatie toegevoegd aan het Provinciaal Programmaplan NPG 2024-2029. Voor de uitvoering van dit nieuwe programmaplan is de afgelopen periode samen met onze partners gewerkt aan het ontwikkelen van nieuwe projecten om de doelstelling van Nationaal Programma Groningen te behalen.

• Op dit moment hebben in totaal 85 projecten financiering ontvangen vanuit het thematisch programma. Deze projecten worden op dit moment uitgevoerd door de provincie en/of regionale partners.

• Momenteel worden 270 bedrijven geholpen binnen het Agroprogramma en 45 bedrijven binnen het Mkb-programma.
• In 2024 zijn voor de deskundigenregelingen voor het mkb en agrariërs respectievelijk 12 en 87 aanvragen toegekend voor financiering van een kennisvraag rondom het (brede) schadeherstel- of versterkingstraject van ondernemers.
• Sinds de eerste openstelling van de Maatwerkregeling op 1 december 2023 hebben 117 agrarische ondernemingen subsidie ontvangen voor investeringen in hun bedrijf.

• Dit wordt uitgevoerd door het Erfgoedprogramma.

• Groningen ligt nog op koers om de RES-doelstelling van 5,7 TWh duurzame opwek in 2030 te halen.

• Dit traject is binnen de RES afgerond.